19/12/07

Με ξένα κόλυβα?!! Μπορώ κι εγώ!

Η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη, όπως την αντιλαμβάνεται ο καθένας, αποτελεί ένα από τα πιο hot (επιτρέψτε μου τον χαρακτηρισμό) θέματα των τελευταίων χρόνων. Εν όψει των άγιων ημερών η θερμοκρασία ανεβαίνει ακόμα πιο πολύ και το πράγμα αρχίζει να τσουρουφλάει… Όπου και να στρέψω το βλέμμα μου αντικρίζω διαφημίσεις για την υπεύθυνη δράση των επιχειρήσεων και το πόσο πολύ νοιάζονται για τον συνάνθρωπο, την κοινωνία, το περιβάλλον και για ό,τι άλλο τέλος πάντων οφείλει να νοιάζεται μια καθώς πρέπει επιχείρηση.

Θα μου πείτε «δικαίωμά της»… ο καθένα
ς νοιάζεται και διαφημίζεται για ό,τι θέλει. Δεν θα διαφωνήσω, έτσι είναι. Ξυπνάει μια μέρα ο ιδιοκτήτης μιας φαρμακοβιομηχανίας και λέει «από αύριο, το τάδε best selling φάρμακο για την καρδιά θα διανέμεται σε όλους τους συνταξιούχους δωρεάν». Και για την υστεροφημία του, το δημοσιοποιεί… Μαγκιά του. Και μπράβο του! Και ας μην τον πούμε ‘φιλάνθρωπο’, που είναι λίγο μπανάλ,… ας τον πούμε κοινωνικά υπεύθυνο! Το δέχομαι.

Συγχωρήστε με αν δεν είμ
αι πλήρως ενημερωμένη, αλλά αντίστοιχο με το φυσικά υποθετικό μου παράδειγμα, δεν έχω συναντήσει στην πραγματική ζωή. Αντιθέτως, το μόνο που συνεχώς βλέπω και ακούω είναι επιχειρήσεις να μου ζητάνε να αγοράσω τα προϊόντα τους (υπερτιμημένα πολλές φορές) και να μου υπόσχονται ότι ένα μέρος (αδιευκρίνιστο πολλές φορές) θα δοθεί υπέρ κάποιου ευγενούς σκοπού (Πότε? Πού? Πώς? …αδιευκρίνιστο). Ή ακόμα χειρότερα (ίσως), να στήνουν κάποιο είδος κουμπαρά στα σημεία πώλησης που διαθέτουν και να με παροτρύνουν να συμβάλω με τον οβολό μου στο γέμισμά του. Υπέρ κάποιου ευγενούς σκοπού πάντα.

Το κορυφαίο το διάβασα πολύ πρόσφατα. «Εταιρεία παραγωγής και εμπορίας αναψυκτικών θα διαθέσει δύο νέους κωδικούς στην αγορά και μέρος των εσόδων που θα προέλθουν απ’ την πώλησή τους θα δοθούν στους πυροπαθείς.» Εξυπνότερο λανσάρισμα προϊόντος δεν έχω δει. Υποκλίνομαι!
Στα ελληνικά που μιλάτε, όμως, είναι τώρα αυτό κοινωνική υπευθυνότητα???? Γιατί, αν είναι, εγώ θα γίνω η μεγαλύτερη ευεργέτης πάσης φύσεως αναξιοπαθούντων παγκοσμίως και όλων των εποχών. Τι πρόβλημα υπάρχει, να το λύσω… άμεσα. Να φτιάξω μια λίστα με τις ανάγκες του τόπου, να προτείνω τις λύσεις για την κάλυψή τους, να μου δώσετε τα χρήματα, να σώσω τον κόσμο. Αν το θέμα είναι η ανάληψη της πρωτοβουλίας, θα θυσιαστώ. Και υπόσχομαι να οργανώνω και glamorous parties για να παρουσιάζω (με την αρμόζουσα σεμνότητα πάντα) το μεγαλείο της ψυχής μου! Ειλικρινά, αυτά γίνονται και κολάζομαι, άγιες μέρες (και τις υπόλοιπες δηλαδή). Των Δημοσίων Σχέσεων δεν είμαι… υποθέτω ούτε και οι εμπνευστές των παραπάνω. Πάντως, λυπηθείτε μας… (ως καταναλώτρια μιλάω). Τα ‘λεγα και στους αγαπητούς συναδέλφους όταν παρουσιάζονταν η έρευνα για την ΕΚΕ απ’ το Ινστιτούτο. Δεν γίνεται μνημόσυνο με ξένα κόλυβα. Ο καθένας πρέπει να έχει τα δικά του… Αφενός.
Αφετέρου, δεν είμαι καθόλου σίγουρη ότι κοινωνικά υπεύθυνες επιχειρήσεις πρέπει να θεωρούνται εκείνες που δίνουν λεφτά στους πλημμυροπαθείς και σε άλλες ομάδες του πληθυσμού που έχουν ανάγκη. Είναι αλλουνού δουλειά αυτό.. (Θα πω και για την πολιτεία σε άλλο post, δεν είναι της παρούσης). Η δουλειά των επιχειρήσεων είναι να παράγουν ασφαλή για τους καταναλωτές προϊόντα, να μην επιβαρύνουν την κοινωνία και το περιβάλλον με εξωτερικά κόστη, να φροντίζουν (στο πλαίσιο του καπιταλισμού, εντάξει) να αμείβουν αξιοπρεπώς και δίκαια τους εργαζομένους και να αποδίδουν τα ανάλογα στην εφορία και στο ΙΚΑ. Κι αυτό μπορούν να το δημοσιοποιούν, δεν έχω αντίρρηση. Κι αν μετά από όλα αυτά έχουν διάθεση και χρήμα για χορηγίες, εντάξει, να τις κάνουν κι αυτές. Εκτός κι αν τα πρώτα είναι απολύτως αυτονόητα και η προβολή τους θα ήταν έως προσβλητική. Να το συζητήσουμε….


Μπορεί να διαφωνήσετε μαζί μου, αλλά εκείνο με τη γυναίκα του Καίσαρα εγώ το ‘χω καταλάβει αλλιώς. Φοβού αυτή που διατυμπανίζει την τιμιότητά της. Η πραγματικά τίμια συνήθως δεν πολυασχολείται!


Καλά και κοινωνικά υπεύθυνα Χριστούγεννα.


Μαρίνα Ψιλούτσικου

Μέλος της Επιτροπής Ερευνών του Ινστιτούτου Επικοινωνίας
Λέκτορας, Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών

1 σχόλιο:

  1. Πραγματικά η σκέψη περί κοινωνικής ευθύνης με βασανίζει εδώ και δυο χρόνια, από τότε δηλαδή που αφύπνισα την "καταναλωτική συνείδησή" μου...

    Η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη δεν νομίζω να ορίζει ως απαραίτητη προϋπόθεση την διαφήμηση της φιλανθρωπίας αλλά την ίδια την φιλανθρωπία, την επιστροφή ,δηλαδή, στο κοινωνικό σύνολο μέρος των κτημάτων της (ποσοστό απ'τα κέρδη). Το μεμπτό κατά την αποψη μου (και παρακαλώ διορθώστε με αν κάνω λάθος), είναι η εκμετάλλευση της ψυχολογικής ευαισθησίας που δημιουργείται λόγω ημερών, για προβολή και κατά συνέπεια αύξηση των πωλήσεων μιας επιχείρησης.

    Η επιχείρηση έχει κι άλλες υποχρεώσεις εκτός απ'τις αναφερθείσες("να παράγουν ασφαλή για τους καταναλωτές προϊόντα, να μην επιβαρύνουν την κοινωνία και το περιβάλλον με εξωτερικά κόστη, να φροντίζουν (στο πλαίσιο του καπιταλισμού, εντάξει) να αμείβουν αξιοπρεπώς και δίκαια τους εργαζομένους και να αποδίδουν τα ανάλογα στην εφορία και στο ΙΚΑ.")
    οφείλουν να σέβονται τον καταναλωτή και κυρίως την νοημοσύνη του. Η διάθεση πόρων θα μπορούσε κάλλιστα να προέρχεται απο τα καθαρά κέρδη της επιχείρησης(κάτι που είναι συνιφασμένο με τις ευθύνες της). Ποιό το νόημα στη νέα τάση διαφήμισης μεσω φιλανθρωπίας?

    Προσωπικά αισθάνομαι οτι με θίγουν σαν νοήμων οντότητα όταν προσπαθούν εμμέσως πλην σαφώς να εκμεταλλευτούν την ψυχολογική μου μετάπτωση για προσωπικά οφέλη... Σε τέτοιες περιπτώσεις αμφιβάλλω αν αναφερόμαστε σε κοινωνική ευθύνη, εκτός κι αν έχουν αλλάξει όλα ακόμα και ο ορισμός της φιλανθρωπίας από προσφορά ανευ κέρδους στο κοινωνικό συνολο, σε κίνηση αυτοπροβολής και εγκαθίδρυσης "θετικής" εικόνας με επιστροφή όφελους στον πράττων...

    Αν οι Δημόσιες Σχέσεις αντί να προοδεύουν οπισθοδρομούν στην προ Ivy Lee εποχή ,οπου η διαφάνεια και η ειλικρίνεια δεν υπήρχαν στον κλάδο, πραγματικά λυπάμαι... και λυπάμαι ακόμα περισσότερο αν έχουν διεστραυλώσει τις έννοιες σε μια νέα τεχνική τύπου "Τα καλά και συμφέροντα..."

    Ας ευχηθούμε λοιπόν με το νέο έτος να επέλθουν ριζικές αλλαγές στον τρόπο που χειρίζονται την αγοραστική δύναμη που πηγάζει απ'τους καταναλωτές και επιστρέφει σ'αυτούς...

    Καλές Γιορτές!

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Σας παρακαλούμε να κάνετε επώνυμα σχόλια.